دندان های سالم عامل بسیار مهمی در حفظ سلامتی کودکان است زیرا کودکان برای جویدن غذا، تکلم صحیح وداشتن لبخندی زیبا به این دندان ها نیاز دارند.
با مطالعه این راهنما که حاوی پاسخ مهم ترین سؤال های شما می باشد می توانید در جهت سالم نگاه داشتن دندان ها و بهداشت دهان کودکتان سهیم باشید.
∴ تاثیر شیشه شیر بر دندان کودکان
یکی از علل متداول پوسیدگی دندان استفاده از شیشه شیر است بخصوص اگر به مدت طولانی و به هنگام خواب به کار رود. لازم به ذکر است که شیر مادر هم در صورت باقی ماندن برروی دندان های کودک می تواند سبب پوسیده شدن دندان ها شود.
اگر ناچار به دادن شیشه شیر و یا شیر مادر و یا هر مایع دیگر هستید به وسیله پارچه یا گاز تمیز و مرطوب و با کنار زدن لب کودک، شیر یا آب میوه را کاملاً از روی دندان های کودک پاک کنید.
هیچ گاه از شیشه به عنوان پستانک استفاده نکنید و هرگز سر پستانک را به مواد قندی مثل شکر یا عسل آغشته نکنید. در صورت امکان کودک تان را عادت دهید که پس از یک سالگی برای نوشیدن شیر از لیوان استفاده کند.
∴ زمان ریزش دندان های شیری کودکان از حدود سن 6 سالگی افتادن دندان های شیری آغاز می شود و تا سن 12 الی 13 سالگی ادامه می یابد. توجه داشته باشید که این ارقام تنها یک میانگین هستند و ممکن است از کودکی به کودک دیگر متفاوت باشند. یکی از مواردی که سبب نگرانی والدین می شود زمانی است که دندان دائمی قبل از افتادن دندان شیری رویش می یابد. این موضوع بخصوص در ناحیه فک پایین اتفاق می افتد. در چنین مواردی نگران نشوید و جهت اطمینان و تسکین خاطر به دندانپزشک مراجعه نمایید تا در صورت صلاحدید دندان شیری را خارج نماید. یکی از مهم ترین دندان های هر شخصی یعنی اولین کرسی دائمی، در پشت آخرین دندان کرسی شیری و بدون لق شدن و افتادن هر گونه دندانی رویش پیدا می کند. این دندان حدوداً در سن 6 سالگی رویش پیدا می کند، آن را با دندان شیری اشتباه نکنید.
∴ روش های جلوگیری از پوسیده شدن دندان کودکان اغلب کودکان تا حدود سن 8 سالگی نیاز به کمک و نظارت به هنگام مسواک زدن دارند. لطفاً موقع مسواک زدن دندان های کودک تان به نکات زیر توجه فرمایید:
• حداقل 2 بار در روز، صبح ها و شب ها قبل از خواب از خمیر دندان بدون فلوراید استفاده شود. • هنگام مسواک زدن بر روی سطوح جونده ی دندان های کرسی که اغلب پوسیدگی از آنجا شروع می شوند بیشتر تمرکز کنید. • برای مسواک زدن دندان های کودک تان از مسواک مربوط به همان گروه سنی که مخصوص کودکان طراحی شده است استفاده کنید.
همچنین می توانید از مسواک های برقی که برای کودکان جذابیت بیشتری دارند نیز بهره ببرید. خمیر دندان های ویژه کودکان نیز به علت داشتن طعم های متنوع و خوشایند ارجحیت دارند.
∴ آیا کودکان نیاز به استفاده از نخ دندان دارند؟
زمانی که دو دندان کنار هم (چه شیری و چه دایمی) با یکدیگر تماس پیدا می کنند، استفاده از نخ دندان توصیه می گردد. در ابتدا لازم است این کار توسط شما انجام گیرد تا آنکه به مرور زمان کودک به تنهایی روش رد کردن نخ از بین دندان ها را فرا گیرد.
هر قدر استفاده از نخ دندان را زودتر به او آموزش دهید احتمال اینکه این کار به صورت عادت و بخشی از زندگی روزمره او در آید بیشتر است. حداقل تا سن 10 سالگی بر نخ کشیدن کودکتان نظارت کنید. توجه داشته باشید که امکان استفاده از نخ دندان برای کودکان سنین 9 تا 12 سال فراهم می آید.
∴ تاثیر فلوراید بر دندان کودکان
مینای دندان سخت ترین ماده موجود در بدن است که سطح خارجی دندان را می پوشاند. فلوراید که به طور طبیعی در بدن یافت می شود می تواند سبب استحکام بیشتر مینای دندان شود و در مراجعه به کلینیک دندانپزشکی، براساس نیاز کودک شما ممکن است دندانپزشک فلوراید اضافه تجویز کند که در این صورت حتماً بر طبق دستورالعمل دندانپزشک عمل کنید.
∴ فیشور سیلانت چیست؟
با قرار دادن فیشور سیلانت یا شیار پوش، دندانپزشک می تواند کمک بیشتری به جلوگیری از پوسیده شدن دندان کودک شما کند. فیشورسیلانت ماده شیری رنگ یا شفافی است که داخل شیارهای سطح جونده دندان ها را پر کرده،مانع از تجمع مواد غذایی و میکروب ها و در نتیجه مانع از پوسیدگی دندان ها می شود. این ماده بخصوص در مورد دندان های کرسی دایمی که تازه روییده اند بکار می رود و گذاشتن آن بر روی دندان نیاز به همکاری خوب کودک دارد.
∴ اقدامات مهم در زمان جدا شدن دندان از فک بر اثر ضربه
در صورتی که دندان خارج شده دائمی باشد اصلاً آن را زیر آب نشویید و یا سطح آن را با دستمال تمیز نکنید. آن را در شیر خنک و یا آب نمک رقیق قرار دهید و سریعاً کودک خود را به دندانپزشک برسانید.
∴ نقش تغذیه در پیشگیری از پوسیدگی دندان کودکان
یکی از روش های پیشگیری از پوسیدگی، کنترل غذایی کودک است و شکل گیری عادات غذایی سودمند یا زیانبار در کودکان توسط والدین صورت می گیرد. بهتر است از خوردن مواد غذایی که حاوی شکر، نشاسته و مقدار زیادی چربی هستند پرهیز شود که در این صورت علاوه بر سلامت عمومی، سلامت دندانی او نیز تضمین خواهد شد. تعداد دفعات مصرف مواد قندی را در طول روز کاهش دهید و میان وعده ها را طوری انتخاب کنید که موجب پوسیدگی دندان ها نشود.
∴ تاثیر قطره آهن بر دندان کودکان
قطره آهن دندان ها را پوسیده نمی کند ولی باعث تغییر رنگ دندان ها می شود.
برای اینکه چنین مشکلی برای دندان های کودک تان ایجاد نشود راه حل های آسانی وجود دارد:
• کودک را روی پایتان بخوابانید و با استفاده از یک قطره چکان.
• قطره آهن را در حلق او بچکانید طوری که فورا آن را ببلعد و با دندان هایش تماس نکند.
• پس از مصرف قطره آهن هم می توانید دندان های کودک را با یک تکه گاز مرطوب پاک کنید تا بقایای آن از روی دندان هایش برداشته شود.
∴ آماده نمودن کودکان برای مراجعه به دندانپزشک • هیچ گاه کودک خود را از دندانپزشک نترسانید و دیدار دندانپزشکی را وسیله ای برای تنبیه او معرفی نکنید و کلمات منفی و ترسناک مانند درد آمپول، کشیدن و چرخ کردن را بکار نبرید.
• از آنجا که دندانپزشک و دستیار برای هر مورد اصطلاح خاصی را بکار خواهند برد، جزییات مراحل کار را برای کودک توضیح ندهید.
• از طرف دندانپزشک قولی به کودک ندهید و به دیگران نیز اجازه ندهید موارد ترس از دندانپزشکی را برای او بازگو کنند.
• به او بگویید که دکتر دوست اوست و دندان های او را تمیز می کند تا به سلامت او کمک کرده باشد.
دندان های سالم، فرزند دلبند شما را از ابتلاء به بسیاری از بیماری های عفونی، گوارشی و قلبی-عروقی حفظ می کند.
